Και οι ορμόνες σας χρειάζονται καλό ύπνο

interior background(1)
arthra picture upnos(2)

Ο ύπνος έχει μια έντονα αμφίδρομη σχέση με τις ορμόνες του οργανισμού μας. Η ομαλή λειτουργία του οργανισμού προϋποθέτει καλό ύπνο ή τουλάχιστον επαρκή (κατά μέσο όρο 7 συνεχόμενες ώρες).

Το ενδοκρινικό σύστημα λειτουργεί με βάση το εσωτερικό βιολογικό «ρολόι» που ρυθμίζει όλες τις σωματικές λειτουργίες. Από την αρτηριακή πίεση και τις κινήσεις του εντέρου μέχρι τον μεταβολισμό και βέβαια τον ίδιο τον κύκλο ύπνου-εγρήγορσης. Το «ρολόι» αυτό βρίσκεται στον υποθάλαμο του εγκεφάλου, ο οποίος αντιλαμβάνεται το χρόνο με βάση τον φυσικό φωτισμό και στέλνει διάφορα μηνύματα για την παραγωγή ορμονών, οι οποίες ρυθμίζουν τον τρόπο λειτουργίας κυττάρων, ιστών και οργάνων. Η παραγωγή και δράση όλων αυτών των ορμονών μεταβάλλονται αναλόγως με την ώρα της ημέρας ή της νύχτας.

Κατά τη διάρκεια της ημέρας, το φως του ήλιου παρεμποδίζει την παραγωγή μελατονίνης που προάγει τον ύπνο. Επίσης, η κορτιζόλη που είναι η ορμόνη της εγρήγορσης και του στρες, εμφανίζει τα υψηλότερα επίπεδά της το πρωί με την αφύπνιση του ατόμου και τα επίπεδα αυτά αρχίζουν να μειώνονται σταδιακά έως τα μεσάνυχτα και τις πρώτες ώρες του ύπνου.

Κατά τα πρώτα στάδια του ύπνου αυξάνεται η παραγωγή της αυξητικής ορμόνης, η οποία προάγει την ανάπτυξη των παιδιών σε ύψος μέχρι την εφηβεία, ενώ αυξάνονται και τα επίπεδα της αντιδιουρητικής ορμόνης (ADH) η οποία καταστέλλει την ανάγκη ούρησης κατά τη διάρκεια του ύπνου.

Στις γυναίκες οι ορμονικές διακυμάνσεις του εμμηνορρυσιακού κύκλου, της εγκυμοσύνης και κυρίως της εμμηνόπαυσης μπορεί να προκαλέσουν αϋπνία και συχνές αφυπνίσεις στη διάρκεια της νύχτας. Άλλες διαταραχές στον ύπνο μπορεί να προκαλέσουν το κυλιόμενο ωράριο εργασίας και το jet lag στα ταξίδια με μεγάλη διαφορά ώρας.

Οτιδήποτε διαταράσσει τον ύπνο, επηρεάζει και τις ορμόνες και οτιδήποτε επηρεάζει τις ορμόνες, επηρεάζει και τον ύπνο. Βραχυπρόθεσμα, η έλλειψη ύπνου και ο κακής ποιότητας ύπνος μπορεί να οδηγήσουν σε κόπωση, υπνηλία στη διάρκεια της ημέρας, μειωμένη ικανότητα μάθησης και μνήμης, οξυθυμία και επιρρέπεια στα ατυχήματα. Μακροχρόνια, μπορεί επίσης να εξασθενήσουν το ανοσοποιητικό σύστημα, η ομαλή λειτουργία του οποίου είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον επαρκή και ποιοτικό ύπνο. Οι διαταραχές στον ύπνο αυξάνουν τον κίνδυνο παχυσαρκίας, υπέρτασης, διαβήτη τύπου 2, αλλά και καρδιαγγειακών παθήσεων. Η έλλειψη ύπνου έχει επίσης συσχετισθεί με τον υπογοναδισμό (χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης) στους άνδρες, ενώ μπορεί να αυξήσει ακόμα και τον κίνδυνο κατάθλιψης και αγχώδους διαταραχής.

Φροντίστε λοιπόν για έναν επαρκή, ποιοτικό ύπνο, βοηθήστε τον οργανισμό σας με ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα ύπνου και διατροφής, αποφύγετε την καφεΐνη μετά το μεσημέρι, και εάν έχετε ήδη διαταραγμένες ορμόνες, επικοινωνήστε με τον Ενδοκρινολόγο σας.